Ngày 2 - Hòa

Ngày 2, Lựa chọn cuộc sống

Viết bởi Ngọc Phạm

Bài viết này là thu hoạch của tôi sau 2 ngày đến với tập huấn Art of Hosting (AoH). Trước khi đến đây tôi thậm chí còn không biết AoH là gì nên thân-tâm-trí được tha hồ ngụp lặn trong những trải nghiệm và đúc rút. Vì không cầm theo điện thoại để đảm bảo cho sự chú tâm nên tôi sẽ chia sẻ tiến trình của ngày thứ hai này theo trí nhớ và ghi chép cá nhân, thay vì tổng kết theo những mốc thời gian và nội dung làm việc thực tế.

Hoạt động đầu ngày vẫn luôn là check-in. Chúng tôi được dẫn dắt thực hiện một số hoạt động thể chất và tôi hiểu rằng những hoạt động này không chỉ đơn giản để làm sống động bầu không khí hay để chuẩn bị tinh thần tốt cho ngày dài làm việc. Ngay từ những giây phút đầu ngày, tôi cảm nhận được sự kết nối đơn giản từ việc cùng nhau làm một thứ gì đó. Cái sự “cùng” đó làm nảy nở những điểm chung giữa những con người mới hôm qua còn rất xa lạ. Nó làm ướt mắt tôi vì cảm thấy mình đang ở đây trong sự nâng đỡ.
Rồi mắt lại ánh lên niềm vui thích như một đứa trẻ với phần thu hoạch nhanh gọn ngay sau đó. Chúng tôi được gợi nhớ những “hoa trái” từ các bài học ngày đầu tiên. Hai trải nghiệm đơn giản nhưng tôi nghĩ nó góp phần cho sự cởi mở của mỗi người tham gia vào các hoạt động tiếp theo.

Những kiến thức và trải nghiệm có tác động mạnh đến tôi trong ngày thứ 2 này nằm ở phần “Con đường Chaordic” và “Tam giác kể chuyện”

Con đường Chaordic

Có 4 hình thái tổ chức của một tập thể: chamos, chaos, order, control — phá hủy, hỗn loạn, trật tự, kiểm soát.

Ngay khi khái niệm về 4 hình thái được chia sẻ, tôi như được quay lại từng khoảng thời gian trong cuộc đời mình, chúng cứ đến và tự sắp xếp vào 4 hình thái này như một trò chơi nối chữ. Và tôi nhận ra mình đã từng được trải nghiệm tất cả những lối chung sống này nhưng bây giờ mới được gọi tên và khái quát lại.

Bên cạnh sự vui thích về mặt kiến thức và nhìn thấy nó trong cuộc sống của mình, phần này khiến tôi cảm thấy được an ủi và phần nào tha thứ cho bản thân. Lý do vì tôi cảm thấy thấm thía vô cùng với cái gọi là “chamos” và “control”. Khi còn ở trong mô hình chung sống này, nội tâm tôi gào thét trong vô vọng và đau khổ vô cùng. Ngày đó cứ luôn hoài nghi bản thân nhiều khi thấy tiếng nói của mình luôn bị gạt bỏ, chỉnh sửa, và áp đặt. Giờ thì hiểu rằng đơn giản là do mình phù hợp với một không gian khác mà thôi và có lẽ tiếng nói bên trong đã đúng. Cùng lúc đó, một mong muốn đã nảy sinh:

“Tại sao mình không tạo ra con đường chaordic — con đường ở giữa chaos và order — ở trong gia đình của mình nhỉ? Liệu đây có phải là chìa khóa cho những mối quan hệ của mình không?”

Ngay sau đó, một số câu hỏi được BTC đưa ra để thảo luận và điểm chạm sâu của tôi cũng được bật ra trong 10 phút ngắn ngủi này. Tôi chủ động tìm một người bạn lớn tuổi để được tìm hiểu góc nhìn mới. Và bằng một cách kỳ lạ nào đó chúng tôi như đang thực hành đóng vai giữa 2 thế hệ trong gia đình để nói lên nhưng uẩn ức bấy lâu. Cô chia sẻ về việc các con không kết nối sâu khiến bản thân cảm thấy bị tổn thương, tôi thì nói về việc không dám tâm sự với bố mẹ vì sợ làm hai người lo lắng. Chúng tôi cứ thế nói ra rồi lại nhận ra. Ánh mắt lại một lần nữa chuyển từ ướt sang lấp lánh hy vọng. Và lúc này tôi có một niềm tin rằng sẽ có ít nhất 2 gia đình thay đổi nếp chung sống sau khi tập huấn này kết thúc.

Tam giác kể chuyện

Với mỗi nhóm nhỏ 3 người, chúng tôi cứ lần lượt ở trong vai trò là người kể chuyện, người lắng nghe và người quan sát. Và hình như vũ trụ một lần nữa lại có sắp xếp để những con người cần nhau tìm đến nhau. Không hẹn mà gặp những câu chuyện liên quan đến các vai trò khác nhau trong gia đình lại được tuôn ra theo đúng flow của cuộc trò chuyện ban nãy.

Những trải nghiệm với con gái của tôi khiến một bản trẻ tự vấn với mình: “Trước đó em vẫn nghĩ mình sẽ không có con chị ạ. Nhưng câu chuyện của chị làm em nghĩ biết đâu chính con của mình sẽ giúp mình hoàn thiện hơn”.

Rồi đến lời bộc bạch của một bạn trẻ khác:“Em chưa bao giờ nói chuyện này cho ai ngoài chồng em, em không biết tại sao em lại nói với chị”. Lời nói được xen lẫn những tiếng nghẹn ngào và rất nhiều giọt nước mắt. Tôi được thực hành lắng nghe thấu cảm trong im lặng và giống như một người hòa giải giữa câu chuyện của bạn này và người bạn lớn tuổi vừa nãy. Thật kì lạ là 2 người đều ở trong cùng một tình huống và ở vai trò đối ngược nhau.

Thật khó để nói cho mọi người biết tôi đã có được những gì sau thời gian với AoH. Tóm gọn lại thì tôi được trải nghiệm một cách sống rất khác, nơi mọi thứ đơn giản là hỏi cái mình cần và cho đi cái mình có thể. Nó khác với những thứ mà tôi vẫn vật lộn mỗi ngày: “Tôi cần” thế này, “tôi phải” thế kia luôn đan xen và rối rắm. Và tôi nghĩ rằng chỉ khi nào chúng ta được trải nghiệm những thứ khác nhau thì chúng ta mới có thể lựa chọn.

Cảm ơn AoH vì đã cho tôi thấy mình có thể lựa chọn. Dĩ nhiên những thứ tôi mang về không chỉ có những điều sáng rõ mà còn cả những thứ tối cần làm rõ nữa. “Lựa chọn của tôi liệu có lý tưởng hóa mọi thứ?”, “Liệu tôi có thể chọn lựa như tôi muốn hay không?”

Những câu hỏi có lẽ cần thêm nhiều thời gian thực hành để chứng nghiệm và tham gia thêm vài tập huấn nữa để học hỏi.

Còn bạn thì sao? Bạn đã được trải nghiệm những cách chung sống nào? Chúng có tác động gì đến bạn? Bạn có sự lựa chọn không?